ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਸਿਵਲ ਡਿਫੈਂਸ ਡ੍ਰਿਲ – ਐਮਰਜੈਂਸੀ ਲਈ ਤਿਆਰੀ ਦਾ ਇਕ ਅਹੰਕਾਰ

ਸਿਵਲ ਡਿਫੈਂਸ (ਨਾਗਰਿਕ ਸੁਰੱਖਿਆ) ਡ੍ਰਿਲ ਇੱਕ ਐਸਾ ਅਭਿਆਸ ਹੈ ਜੋ ਕਿਸੇ ਵੀ ਪ੍ਰਾਕ੍ਰਿਤਕ ਆਫ਼ਤ ਜਾਂ ਮਨੁੱਖ ਬਣਾਈ ਸਥਿਤੀ (ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਅੱਗ, ਭੂਚਾਲ, ਬੰਬ ਧਮਾਕਾ, ਆਤੰਕੀ ਹਮਲਾ ਆਦਿ) ਦੇ ਦੌਰਾਨ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਅਤੇ ਤੁਰੰਤ ਕਾਰਵਾਈ ਨੂੰ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਜ਼ਿਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਇਹ ਡ੍ਰਿਲ ਨਿਯਮਤ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਕਰਵਾਈ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।

ਸਿਵਲ ਡਿਫੈਂਸ ਡ੍ਰਿਲ ਦੀ ਲੋੜ

ਭਾਰਤ, ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਪੰਜਾਬ, ਭੂਚਾਲ ਪ੍ਰਵਣ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਆਉਂਦਾ ਹੈ। ਇਲਾਵਾ ਇਹਦੇ, ਕਈ ਵਾਰ ਅੱਗ, ਰਸਾਇਣਕ ਕਾਂਡ, ਰੋਡ ਐਕਸੀਡੈਂਟ ਜਾਂ ਆਤੰਕੀ ਹਮਲਿਆਂ ਵਰਗੀਆਂ ਘਟਨਾਵਾਂ ਵੀ ਹੋ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਹ ਡ੍ਰਿਲ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ:

• ਐਮਰਜੈਂਸੀ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਂਤ ਰਹਿਣਾ ਸਿਖਾਉਂਦੀ ਹੈ

• ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਢੰਗ ਨਾਲ ਇਵੈਕੂਏਸ਼ਨ (ਖਾਲੀ ਕਰਵਾਉਣ) ਦੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਸਿੱਖਾਉਂਦੀ ਹੈ

• ਸਹਾਇਤਾ ਕਰਨ ਵਾਲੀਆਂ ਟੀਮਾਂ (ਜਿਵੇਂ NDRF, ਪੁਲਿਸ, ਫਾਇਰ ਬ੍ਰਿਗੇਡ) ਨਾਲ ਮਿਲ ਕੇ ਕੰਮ ਕਰਨ ਦਾ ਅਭਿਆਸ ਕਰਵਾਉਂਦੀ ਹੈ

• ਜਨਤਾ ਵਿੱਚ ਜਾਗਰੂਕਤਾ ਵਧਾਉਂਦੀ ਹੈ

 

ਡ੍ਰਿਲ ਦੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ

ਸਿਵਲ ਡਿਫੈਂਸ ਡ੍ਰਿਲ ਆਮ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਸਕੂਲਾਂ, ਹਸਪਤਾਲਾਂ, ਸਰਕਾਰੀ ਦਫ਼ਤਰਾਂ, ਅਤੇ ਆਬਾਦ ਇਲਾਕਿਆਂ ਵਿੱਚ ਕਰਵਾਈ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੁੰਦੇ ਹਨ:

• ਸਾਇਰਨ ਜਾਂ ਅਲਾਰਮ ਵਜਾਉਣਾ

• ਇਮਾਰਤ ਨੂੰ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਢੰਗ ਨਾਲ ਖਾਲੀ ਕਰਵਾਉਣਾ

• ਫਾਇਰ ਸੇਫਟੀ ਅਤੇ ਫਸਟ ਏਡ ਦਾ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ

• ਰਾਹਤ ਅਤੇ ਬਚਾਅ ਕਾਰਜ ਦੀ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨੀ

• ਮੌਕੇ ਉੱਤੇ ਸੁਰੱਖਿਆ ਟੀਮਾਂ ਦੀ ਤਤਕਾਲ ਰਿਪੋਰਟਿੰਗ ਅਤੇ ਕਾਰਵਾਈ

 

ਹਾਲੀਆ ਡ੍ਰਿਲ – ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਭਾਗੀਦਾਰੀ

ਪੰਜਾਬ ਸਰਕਾਰ ਅਤੇ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨਾਂ ਵੱਲੋਂ ਕਈ ਜਗ੍ਹਾਂ ਐਸੀਆਂ ਡ੍ਰਿੱਲਾਂ ਕਰਵਾਈਆਂ ਗਈਆਂ ਹਨ ਜਿਥੇ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਭਰਪੂਰ ਭਾਗ ਲਿਆ। ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ, ਅਧਿਆਪਕਾਂ, ਹਸਪਤਾਲ ਕਰਮਚਾਰੀਆਂ, ਅਤੇ ਆਮ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਨੇ ਡ੍ਰਿਲ ਵਿੱਚ ਭਾਗ ਲੈ ਕੇ ਐਮਰਜੈਂਸੀ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਦੀ ਅਹਿਮੀਅਤ ਨੂੰ ਸਮਝਿਆ।

ਨਤੀਜਾ

ਇਹ ਡ੍ਰਿਲਾਂ ਸਿਰਫ ਇਕ ਰਵਾਇਤੀ ਅਭਿਆਸ ਨਹੀਂ, ਸਗੋਂ ਜਾਨ ਬਚਾਉਣ ਵਾਲੀਆਂ ਸਿਖਲਾਈਆਂ ਹਨ। ਸਿਵਲ ਡਿਫੈਂਸ ਡ੍ਰਿਲ ਸਾਨੂੰ ਇਕ ਸੰਗਠਿਤ ਤੇ ਤਿਆਰ ਸਮਾਜ ਵਜੋਂ ਗੜ੍ਹਦੀ ਹੈ ਜੋ ਕਿਸੇ ਵੀ ਆਫ਼ਤ ਨਾਲ ਡਟ ਕੇ ਮੁਕਾਬਲਾ ਕਰ ਸਕੇ।