ਭਾਰਤ ਦੇ ਵਿਦੇਸ਼ ਮਾਮਲਿਆਂ ਦੇ ਮੰਤਰੀ ਐਸ. ਜੈਸ਼ੰਕਰ ਨੇ ਨਿਊਕਲੀਅਰ ਬਲੈਕਮੇਲ (ਆਣਵਿਕ ਧਮਕੀ) ਦੇ ਮਾਮਲੇ ‘ਤੇ ਕਟਾਕਸ਼ ਕਰਦਿਆਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਭਾਰਤ ਕਿਸੇ ਵੀ ਤਰੀਕੇ ਦੀ “ਨਿਊਕਲੀਅਰ ਧਮਕੀ ਜਾਂ ਬਲੈਕਮੇਲ” ਨੂੰ ਕਦੇ ਵੀ ਬਰਦਾਸ਼ਤ ਨਹੀਂ ਕਰੇਗਾ।
ਉਹ ਇੱਕ ਗਲੋਬਲ ਸੁਰੱਖਿਆ ਸੰਮੇਲਨ ਨੂੰ ਸੰਬੋਧਨ ਕਰ ਰਹੇ ਸਨ ਜਿੱਥੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਮੰਚਾਂ ‘ਤੇ ਨਿਊਕਲੀਅਰ ਹਥਿਆਰਾਂ ਦੀ ਗੱਲ ਕਰਦਿਆਂ ਕਿਹਾ:
“ਅਸੀਂ ਇੱਕ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਨਿਊਕਲੀਅਰ ਰਾਜ ਹਾਂ। ਪਰ ਜੇ ਕੋਈ ਦੇਸ਼ ਨਿਊਕਲੀਅਰ ਹਥਿਆਰਾਂ ਦੀ ਧਮਕੀ ਦੇ ਕੇ ਜਿਉਂਦੀਆਂ ਜਾਨਾਂ ਨੂੰ ਖਤਰੇ ਵਿੱਚ ਪਾਉਂਦਾ ਹੈ ਜਾਂ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਨਿਯਮਾਂ ਦੀ ਉਲੰਘਣਾ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਇਹ ਮੰਨਣਯੋਗ ਨਹੀਂ। ਨਿਊਕਲੀਅਰ ਬਲੈਕਮੇਲ ਦੀ ਭਰਵਾਂ ਮੁੱਖਾਲਫਤ ਹੋਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ।”
ਪ੍ਰਸਤਾਵਿਤ ਪਿਛੋਕੜ
ਇਹ ਟਿੱਪਣੀ ਮੰਨਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਰੂਸ-ਯੂਕਰੇਨ ਸੰਘਰਸ਼ ਜਾਂ ਉੱਤਰੀ ਕੋਰੀਆ ਵਲੋਂ ਨਿਊਕਲੀਅਰ ਟੈਸਟਾਂ ਅਤੇ ਧਮਕੀਆਂ ਦੇ ਸੰਦਰਭ ਵਿੱਚ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ਕੁਝ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵੱਲੋਂ ਨਿਊਕਲੀਅਰ ਹਥਿਆਰਾਂ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ ਬਾਰੇ ਚਿੰਤਾ ਪ੍ਰਗਟ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ, ਜਿਸ ‘ਤੇ ਭਾਰਤ ਨੇ ਆਪਣੀ ਸਪਸ਼ਟ ਨੀਤੀ ਦੱਸ ਦਿੱਤੀ ਹੈ।
ਭਾਰਤ ਦੀ ਨਿਊਕਲੀਅਰ ਨੀਤੀ
-
“No First Use” (NFU) – ਭਾਰਤ ਸਿਰਫ਼ ਜਵਾਬੀ ਕਾਰਵਾਈ ਦੇ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਨਿਊਕਲੀਅਰ ਹਥਿਆਰ ਵਰਤੇਗਾ।
-
ਵਿਸ਼ਵ ਸ਼ਾਂਤੀ ਦੀ ਵਕਾਲਤ – ਭਾਰਤ ਹਮੇਸ਼ਾਂ ਨਿਊਕਲੀਅਰ ਹਥਿਆਰ ਮੁਕਤ ਸੰਸਾਰ ਦੀ ਪੱਖਦਾਰੀ ਕਰਦਾ ਆਇਆ ਹੈ।
ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਪ੍ਰਤਿਕਿਰਿਆ
ਜੈਸ਼ੰਕਰ ਦੇ ਬਿਆਨ ਨੂੰ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸਤਰ ‘ਤੇ ਇੱਕ ਸਖ਼ਤ ਅਤੇ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਰਵੱਈਏ ਵਜੋਂ ਦੇਖਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਹ ਸੰਦੇਸ਼ ਉਹਨਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਲਈ ਹੈ ਜੋ ਨਿਊਕਲੀਅਰ ਹਥਿਆਰਾਂ ਦੀ ਧਮਕੀ ਦੇ ਕੇ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਜਾਂ ਜ਼ਮੀਨੀ ਲਾਭ ਲੈਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਨ।
ਸਮਾਪਤੀ ਵਿਚ
ਭਾਰਤ ਨੇ ਦੁਨੀਆ ਅੱਗੇ ਆਪਣੀ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਨਿਊਕਲੀਅਰ ਨੀਤੀ ਨੂੰ ਦੁਹਰਾਉਂਦੇ ਹੋਏ ਇਹ ਸਪਸ਼ਟ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ ਕਿ ਕਿਸੇ ਵੀ ਤਰੀਕੇ ਦੀ ਨਿਊਕਲੀਅਰ ਬਲੈਕਮੇਲ ਨਾ ਸਵੀਕਾਰ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇਗੀ, ਨਾ ਹੀ ਝਿੱਲੀ ਜਾਵੇਗੀ।